EXCLUSIVE  news  

मधु शाहि

१० असोज, काठमाडौ । ‘महिला प्रेम चाहन्छन् कि सुरक्षा ?’ नाटकको मध्यभागमा प्रयोग गरिएको यो संवादले दर्शकहरुलाई गम्भीर बनाउँछ । मञ्चको परिदृश्य पनि केही संवेदनशील नै देखिन्छ । तर, उत्तर नपाउँदै नाटकको दृश्य समाप्त हुन्छ । सोच्ने पालो अब दर्शकको ।विश्वप्रसिद्ध नर्वेली नाटककार हेनरिक इब्सनका चचिर्त ६ नाटकका टुक्रा जोडेर यस्तै प्रयोग भइरहेको छ यति बेला मण्डला थिएटरमा । नाटकको नामै दिइएको छ‘इब्सन प्रयोगशाला ।’ टुक्राटुक्रा जोडेर तयार पारिएको नाटक अमूर्त लागे पनि नारी संवेदनासँगै समाजका सूक्ष्म मनोविज्ञानलाई उजागर गरेको छ,‘इब्सन प्रयोगशाला’ ले । तीन महिनादेखि मण्डलामै चलिरहेको कार्यशाला अन्तर्गत प्रशिक्षार्थीले नाटक तयार पारेका हुन् । समुना केसीको परिकल्पना एवं लेखन रहेको नाटकलाई राजन खतिवडाले निर्देशन गरेका हुन् । इब्सनले समाजमा नारी अस्तित्त र स्वतन्त्रताको पक्षमा वकालत गर्दै थुप्रै नाटक लेखे, चर्चा पनि कमाए । अहिलेसम्म उनका सिर्जना उत्तिकै सान्दभिर्क ठानिन्छन् । विश्व रंगमञ्चमा यथार्थको सुरुआत गर्ने जस पनि उनैलाई जान्छ । ‘खास गरी नारी चरित्र, समाज र उनको अस्तित्वको सूक्ष्म अध्ययन गर्ने हेनरिकको नाट्य प्रभाव अझै पनि उत्तिकै सान्दभिर्क छ,” समुनाले भनिन्,‘नारी सह–अस्तित्तको लडाइँ अझै पनि उत्तिकै छ । हेनरिकका यिनै नाटकका दृश्यहरुलाई नेपालीमा रपान्तरण गरेकी हुँ ।’ राजनले रंगमञ्चमा परम्परादेखि अलि माथि उठेर प्रयोग गर्न आवश्यक रहेको दाबी गर्दै भने,’अन्य नाटकमा भन्दा यसको प्रस्तुति अलिक फरक छ ।’

नाटकमा विभिन्न परिवेशका ६ दृश्य संयोजन गरिएको छ । आफ्नो स्वार्थका लागि श्रीमान् र श्रीमतीको सम्बन्ध पनि निष्पक्ष नहुने दृश्य मन छुने लाग्छ । श्रीमान्को स्वार्थी चरित्र महसुस गरेपछि भने नाटककी महिला पात्र घर छाडेर स्वतन्त्र जीवन बिताउने निर्णय गर्न पुग्छे, यो दृश्य ‘अ डल्स हाउस’बाट झिकिएको थियो । ‘लेडिज फ्रम द सी’, ‘वाइल्ड डग’, ‘मास्टर बिल्डर’ लगायतका नाटकका दृश्य पनि छन् । अर्को दृश्यमा चाहिँ बुवाले गरेको कुकर्मको प्रतिफल छोराले भोग्नुपर्ने अवस्थालाई उतारिएको छ । यौन रोगले मरेको आफ्नो बुवाको नकारात्मक कामप्रति उदासीन छोरो पश्चातापको सिकार बन्नुले समाजमा प्रत्येक बुवाआमाले सन्तानका लागि भए पनि राम्रो काम गर्नुपर्ने सन्देश दिन्छ । नाटकमा समाजका विकृति र विसंगतिका कारण खोज्न अनुसन्धान गर्न डाक्टरलाई सूत्रधार बनाइएको छ । एउटा दृश्यले अवसर नपाएका युवाको मनोदशा भन्छ । इन्जिनियरिङ पेसाको सन्दर्भमा पाका पुस्ताले युवा पुस्ताको काममाथि भरोसा नगर्ने संस्कृतिलाई औंल्याइएको छ । कसैको माया पाउनका लागि चोरीसमेत गर्न पछि नपर्ने मानवीय विचलनलाई नाटकको अर्को दृश्यले उजागर गर्छ, जसमा श्रीमान्को विश्वास जित्न श्रीमती चोरी काम गर्नसमेत पछि पदिर्न । डेढ घन्टा लामो नाटकमा विजय बराल, विकास जोशी, मोहम्मद नाजिर हुसेन, सुरज यादव, सिर्जना अधिकारी, आर्जेश रेग्मी, एलिना थापा, चन्दा राई, सुरेश सापकोटा, वाल्मीकि पोखरेल, विजय बुढा क्षेत्री, किरण सुनुवार, सन्तोष भट्टराई, रविन श्रेष्ठ, शिवराज बस्नेत, दीपेन्द्रसिंह दर्नाल, अभिशेष नेपाल, बुद्धि तामाङ, जुनु विष्ट र प्रदीपकुमार चौधरीले अभिनय गरेका थिए । स्रोत : कान्तिपुर